Từ điển tổng hợp

TỰ ĐIỂN TỔNG HỢP

Tra từ
Các Từ điển khác
Từ điển Hán Việt Trích Dấn Từ điển Hán Việt Thiều Chửu
Từ điển Chữ Nôm Trích Dấn
Đại Nam Quấc Âm Tự Vị Từ điển Hội Khai Trí Tiến Đức
Phật Quang Đại Từ điển
Hướng dẫn
Hướng dẫn
Về Từ điển tổng hợp
Tài khoản
Đăng nhập Đăng xuất Đăng ký
Quản lý
Cấu hình tự điển Bảng thuật ngữ Nhập bảng thuật ngữ Xuất bảng thuật ngữ

ANY>>ANY

Việt

phán đoán hay mệnh đề tất nhiên
phán đoán hay mệnh đề tất nhiên	Từ điển triết học Kant

Anh

phán đoán hay mệnh đề tất nhiên
apodeictic judgement or propositions	Từ điển triết học Kant

Đức

phán đoán hay mệnh đề tất nhiên
apodiktisches urteil	Từ điển triết học Kant

Từ điển triết học Kant

Phán đoán hay mệnh đề tất nhiên (các) [Đức: apodiktisches Urteil; Anh: apodeictic judgement or propositions]

Xem thêm: Hiện thực, Phạm trù (các), Chắc chắn, Ý thức, Cho-là-đúng, Phán đoán, Nhận thức, Tất yếu,

Các phán đoán hay các mệnh đề tất nhiên là những phán đoán hay mệnh đề “gắn liền với ý thức về tính tất yếu của chúng” (PPLTTT B 41). Chúng được đối lập với những phán đoán nghi vấn và xác định; cả ba phán đoán này tưong ứng với các phạm trù tình thái: khả thể (nghi vấn), hiện thực (xác định) và tất yếu (tất nhiên). Mỗi một phán đoán được đặc trưng bởi một thể cách có tính chất khu biệt về sự bằng lòng chủ quan hay “ý thức ve’, yêu sách về chân lý hay sự “cho-là-đúng” (Fürwahrhalten) của một phán đoán. Ý thức này là tất yếu, xác định hoặc là nghi vấn: cái thứ nhất là sự chắc chắn của một phán đoán, cái thứ hai là sự không chắc chắn nhưng lại đầy đủ một cách chủ quan, cái thứ ba là sự không chắc chắn và không đầy đủ một cách khách quan. Sự chắc chắn là đặc tính cho-là-đúng của nhận thức khách quan và phổ quát; nó mang lại sự nhận thức chắc chắn một cách tất nhiên. Sự không chắc chắn nhưng đầy đủ về mặt chủ quan là cái gì được tin là đúng, nghĩa là, đạt được niềm tin khẳng định, trong khi sự không chắc chắn và cũng không đầy đủ thì chính là việc [tự] cho là đúng một cách nghi vấn, và chỉ đạt được tư kiến.

Trần Thị Ngân Hà dịch